Hiểu Syria hơn, tin về từ giữa hai làn đạn (I)


Tin liên quan:
✔️ Nhìn Giêrusalem, thành thánh cổ kính nhiều biến động, nghĩ về Thành Thánh Mới
✔️ Cuộc chiến Syria, cái nhìn từ giữa hai làn đạn (II)
✔️ Syria “búp bê” trong tay các nước lớn!
✔️ Chính trị sang chảnh!



Cả hơn hai tuần nay, dân cư mạng chia hai phe chiến nhau về mối tình Nga - Mỹ ở trên giường Syria. Kẻ bênh Mỹ người phò Nga, tui xin góp thêm một góc nhìn trung dung từ một đất nước cũng chịu nhiều sự tàn phá của chiến tranh.

Dân tộc Việt theo “lịch sử” 4000 năm và thường kêu khóc vì phải chịu đựng chiến tranh liên miên. Nếu các bạn đọc lịch sử Syria, có lẽ dài gấp đôi và ngần đấy ngàn năm đau khổ. Damascus thậm chí còn được cho là một trong những thành phố có dân ở liên tục cổ nhất trên thế giới.

Từ xa xưa, khi loài người còn chưa tìm ra Châu Mỹ và châu Đại Dương. Thế giới còn gói gọn trong 3 châu lục Á, Âu, Phi. Syria cũng như những nước ở vùng này nằm ở ngã ba thế giới, tất cả các nền văn minh nhân loại trao đổi, các đế chế mở mang bờ cõi, các cuộc chiến tranh chia lại bản đồ, trật tự thế giới, đều đi qua đây, tất nhiên mang theo chết chóc, binh đao, khói lửa, điêu tàn. Trong lịch sử phát triển loài người vùng đất này chưa bao giờ bình yên.

Tất cả các đế chế lớn nhất trong lịch sử loài người đều đánh chiếm vùng đất này, hoặc “mượn đường” đi qua để chiếm vùng đất khác từ Ai Cập cổ đại, Babylon, Ba Tư. Macedonia với Alexander Đại đế, La Mã, Byzantine, đế chế Hồi giáo Umayyad, Ottoman, rồi kể cả vó ngựa Thành Cát Tư Hãn từ tít tận Mông Cổ xa xôi cách vạn dặm cũng đã từng giày xéo nơi đây. Con cháu của Thành Cát Tư Hãn hôm nay vẫn còn truyền nhân trên mảnh đất này, thậm chí họ còn thành lập các Lữ đoàn Liwa Fatimouh thánh chiến cho Muhammad ở Syria mà nòng cốt là người Trung Đông gốc Mông Cổ (con cháu từ thời Thành Cát Tư Hãn vượt biên). Tộc người này là sự lai tạo từ việc hoà huyết giữa người Đột Quyết, người Mông Cổ và người bản xứ Trung Đông từ thời Đế chế Mông Cổ kiểm soát Trung Á.

Thời kỳ Thập tự chinh, chiến tranh giữa Thiên Chúa giáo và Hồi giáo kéo dài nhiều thế kỷ, chiến trường cũng chính nơi đây.

Sau Thế chiến I, “Hội Quốc Liên” mà đứng đầu là hai quốc gia thống trị; Pháp và Anh, những đế quốc thuộc địa nổi tiếng, vẽ lại bản đồ chia các vùng đất của Đế chế Ottoman ra thành nhiều mảnh trong đó có Syria, phía bắc thành Liban, phía Nam thành Jordan, Iraq, Palestine.

Sau Thế chiến II, cộng đồng Do Thái tha hương hàng thiên niên kỷ và hàng trăm nghìn nạn nhân còn sống sau nạn diệt chủng Holocaust từ các trại tập trung Phát xít Đức tìm kiếm cuộc sống mới cách xa khỏi quê hương thứ hai của họ đã bị phá hủy ở châu Âu kéo về "Vùng đất Thánh Israel" theo phong trào lập quốc “Zion”.

Liên Hiệp Quốc (một tổ chức mới thay cho Hội Quốc Liên) đề xuất một kế hoạch thay thế Lãnh thổ ủy trị Palestine, là một thực thể địa chính trị dưới sự quản lý của Anh, tách ra từ Nam Syria thuộc Ottoman sau chiến tranh thế giới I như tui đã nói ở trên, lại chia nhỏ vùng đất này ra thành nhiều phần “một nhà nước Ả Rập độc lập, một nhà nước Do Thái độc lập, và Thành phố Giêrusalem”... nằm dưới sự quản lý của hội mới “Liên Hiệp Quốc”.

Ngay sau đó, Syria tham gia vào Chiến tranh Ả Rập-Israel, liên kết cùng các quốc gia Ả Rập trong khu vực tìm cách ngăn chặn sự thành lập nhà nước Israel ở vùng đất này. Càng tham chiến Syria càng thiệt, lãnh thổ dần mất vào tay Israel sau mỗi cuộc chiến; các vùng đất bị Israel chiếm được này đã trở thành cản trở cho các cuộc đàm phán Syria-Israel.

Trong bối cảnh chiến tranh lạnh và phân chia ý thức hệ, giữa cộng sản và liên minh Mỹ - Tây Âu, Việt Nam bị chia cắt năm 1954 và được cả hai phía cộng sản – tư bản biến thành tiền tuyến. Syria cũng tương tự năm 1956 trở thành cứ điểm cho Chủ nghĩa cộng sản ở Trung Đông đối đầu với Israel là cái gai được Mỹ cắm vào giữa khối Ả Rập. Thỉnh thoảng buồn buồn, rút ra chọc vào gây đau nhức mà không nhổ được.

Nhìn đi nhìn lại, trong những nước bị phân chia Việt Nam còn may mắn chán đã thống nhất được hơn 40 năm, Đông Đức – Tây Đức mãi khi Liên Xô chuẩn bị sụp đổ mới thống nhất, Triều Tiên hiện vẫn phân chia hai miền Nam- Bắc, Đại Syria vẫn tan đàn sẻ nghé chắc còn lâu mới thống nhất.

Mới đây, chắc cũng ối người nghĩ rằng sẽ có thể nổ ra Thế chiến III và sẽ phân chia lập lại trật tự thế giới mới nhưng thật ra với số lượng vũ khí loài Sapiens hiếu chiến đang nắm giữ chắc chắn nếu Thế chiến III nổ ra, chỉ có chuyển sang hành tinh khác mà ở và một giống Homo Sapiens khác ra đời hy vọng bớt hiếu chiến hơn. Phù...

Nguyễn Ân

Tin liên quan:
✔️ Nhìn Giêrusalem, thành thánh cổ kính nhiều biến động, nghĩ về Thành Thánh Mới
✔️ Cuộc chiến Syria, cái nhìn từ giữa hai làn đạn (II)
✔️ Syria “búp bê” trong tay các nước lớn!
✔️ Chính trị sang chảnh!

Về đầu trang